صدرالدین کاشف دزفولی

زندگینامه و آثار -نقل مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.

صدرالدین کاشف دزفولی

زندگینامه و آثار -نقل مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.

غزل ۲

*کاش در کتم عدم می بودم

                                  فارغ از درد و الم می بودم

هیچ با خیر و شرم کار نبود  

                                  دور از دیر و حرم می بودم

نقل دوزخ نشنیدی گوشم

                                دور از دیر و حرم می بودم

قطره هستی من کاش نبود

                               واصل بحر قدم می بودم

از وجودم نبدی هیچ اثر

                               بیخود از شادی و غم می بودم

هیچم از هیچ نبودی خبری

                               رسته از جور و ستم می بودم

 یا چو بیرون شدم از بحر قدم

                                  یار را خاک قدم می بودم

یا نگشتی دل من عاشق او

                               یا بوصلش زکرم می بودم

خواب راحت بتو کاشف خوش بود

گر وران ملک عدم می بودم[1]



[1] -(از کتاب عرفان و سلوک اسلامی-سید علی کمالی ص123 و 124)

 

محل عبادت کاشف

محل عبادت کاشف

«در شمال شهر دزفول ،کنار رودخانه جائی که امروز به نام « بالا رو» (مخفف بالا رود) خوانده می شود، غارهایی تعبیه نموده اند که در روزهای تابستان مردم بدان جایها می روند و بواسطه رودخانه دز صفایی و لطافتی دارد . یکی از این غارها که به «کهف سه در» مشهور است ، محل عبادت مرحوم سید صدرالدین کاشف بوده و بر فراز این کهف نیز در ماه رجب المرجب سال1275هجری قمری ، برادر پدری آن مرحوم یعنی سید محمدعلی عارف اطاقی بنام «کاشفیه» بنا نموده که مقبره خانوادگی بستگان مرحوم عارف بوده و امروزه در حال ویرانی است . بر دیوارهای آن چند کاشی نوشته بنظر می رسد که شامل ابیاتی چند از مرحوم سید صدرالدین کاشف و ماده تاریخ فوت آن شادروان و بانی و راقم کاشی ها یعنی سید محمد صادق بن سید محمدعلی عارف است که در محرم الحرام سنه 1278 هجری قمری آنها را نوشته . امروز از صفای باطن صاحبان این مقبره شرکت آبیاری دزفول در جوار آن باغی خوش نما غرس نموده است.»[1]

 مرحوم علامه سید علی کمالی نیز در کتاب عرفان و سلوک اسلامی در ذیل عبادتگاه کاشف بیان می فرماید:« عبادتگاه او در دو کیلومتری شمال شهر دزفول بر زیر تخته سنگی بارتفاع پانزده متر مشرف برودخانه دز بمساحت بیست متر مربع بدون سایبان در زیر آسمان بوده که بعدا بیاد بود آن مکان مقدس اطاق و ایوانی در آن ساخته شده و کاشفیه نام دارد که سالهاست زیارتگاه اهل دل و دوستداران پیغمبر اسلام و خاندان او صلوات الله علیهم اجمعین می باشد وقتی انسان در ایوان آن رو بشمال می نشیند منظره طولانی و گسترده دز و جنبش آب زلال در آن و دور نمای کوهستان زاگرس انسان را در تفکری روحانی می برد گوئی لحظه ای برای رهایی از جاذبه مادیات و سفر بآسمانها بال و پر می کشد و آیه مبارکه قرآن مجید را بیاد می آورد فی بیوت اذن الله ان ترفع و یذکر فیها اسمه یسبح له فیها بالغدوِّ و الاصال رجال لاتلهیهم تجارة و لا بیع عن ذکر الله و اقام الصلاة و ایتاء الزکوة یخافون یوماتتقلب فیه القلوب و الابصار .ارتفاع معنوی همان است که محل حضور قلب و کسب فیض و رهائی از تعلقات جسمانی و هر چند لمحه ای و لحظه ای باشد.

کعبه را هر زمان عزّی فزود    آن ز اخلاصات ابراهیم بود»[2]



[1] - امام، محمد علی، خاندان سادات گوشه، پاورقی ص 133

[2] - کمالی ،سید علی،عرفان و سلوک اسلامی،ص129

نام کتب کاشف

تعداد کتب کاشف بنا به تصریح قرآن پژوه دزفولی مرحوم علامه سید علی کمالی دزفولی در کتاب خود در مورد زندگینامه عارف جلیل القدر سید حسین ظهیر الاسلام نوشته و همچنین بخشی از آن در مورد عرفان اسلامی می باشد بنام کتاب اول عرفان و سلوک اسلامی بیش از یکصد می باشد که در کتابخانه های مختلف پراکنده شده است . همچنین آقای سید عیسی صافی در مقدمه چاپ کتاب مصباح العارفین کاشف که ذکر شد نیز کتب وی را بالغ بر یکصد عدد می داند و بعلاوه سید محمد علی امام نیز در کتاب خاندان گوشه در ذیل کتب کاشف نیز فقط تعداد کتبی را که از کاشف دیده است و در دزفول و یا در نزد برخی از افراد بوده است بیان می نماید. 

در اینجا نام کتبی را که از مرحوم کاشف دزفولی د ر کتاب خاندان گوشه نوشته سید محمدعلی امام آورده شده است را ذکر می کنیم:

1-مکاتیب

2-دیوان کلیات قدیم

3-دیوان جدید

4- منتخب دیوان قدیم

5- مصباح العارفین

6- معراج المومنین

7-مناهج الموحدین

8- امل المشتاقین

9-منیة المحبین

10- مصباح الذاکرین

11-زبدة المعارف

12- هدایت السالکین

13-مرآت الصفا

14- ارشاد الضالین

15- مسالک الزاهدین

16-رشحات قدسیه

17-زادالعارفین

18-بیاض

19-بیاض(منظور حاشیه های موجود در دست دکترسید موسی گوشه گیر)

20-حق الحقیقه

21- حق الیقین

22- تحفة المومنین

23-ریاض المتعبدین

24- کنزالاسرار

25-هدایة الطریق

26-هدایة الضالین

27-ارشادالمریدین

28-دلیل المتحیرین

29-اصول الدین

30-صراط الحق

31- صراط المستقیم

32- مفتاح النجاة

33-نصایح الطریقه

34-حکمة الالهیه

35-ولایت نامه

36-در مکنون

37-فوائد مختلفه عرفانیه

38-واقعات و نوحه ها

39-بحرز خار

40-روضة الابرار

41-مخزن الاسرار

42-مناهج السالکین

43-حدائق الواعظین

44-روضة السالکین

45-ارشاد العارفین

46-برهان المحقفقین

47-سرور العارفین

48-امین المریدین

49-فتوحات الدینیه

50-طریق الحقیقه فی الذوعه

51-قرائن الصلاة

52-رساله ارشاد مسمی به «حقایق و فوائد مختلفه»

53-رساله شرح حال خود

54-قاصم الجبارین

55-حدائق العارفین

56-کلمات مکنونه

57-ارشاد الطالبین

58-تنبیه الغافلین

59-کلیات کاشف مرآت الغیب و اسرار الکاشفیه

60-نفحات

61-نامیه

62-شرح نهج البلاغه فارسی

63-فوائد النوریه

64-حدائق العاشقین(دیوان غزلیات)

65-کنزالعارفین

دیروز یعنی پنچشنبه مورخ ۲۴/۱۲/۱۳۸۵ به کتابخانه سید عالمشاه در دزفول که کتب قدیمی از عرفا و علماء دزفول را چاپ می نمایند رفته بودم و در مورد کتب کاشف از ایشان سوال کردم که فرمودند یک دیوان از مرحوم کاشف در کتابخانه شان موجود می باشد ولی متاسفانه بعلت نبود بودجه توان چاپ آنرا نداریم. من در همین جا از کلیه دوستداران عرفان و کسانی که تمکن مالی داشته و می توانند هزینه چاپ این کتاب را بعهده بگیرند به کتابخانه عالمشاه واقع در دزفول خیابان انقلاب روبروی آموزش و پرورش شهرستان مراجعه و پیگیری نمایند.با تشکر.(حسین نصیر-مدیریت وبلاگ)